Από τα τέλη Οκτώβρη 2017 ξεκίνησε η κινητοποίηση στις φυλακές ενάντια στον νέο σωφρονιστικό κώδικα. Για τις κρατούμενες και τους κρατούμενους, ο σωφρονιστικός κώδικας είναι ο εσωτερικός κανονισμός που ισχύει μέσα στις φυλακές. Κάτι σαν “οδηγίες χρήσεως”. Στις διατάξεις του περιλαμβάνονται τα πάντα, από την διαδικασία εισαγωγής μιας νεοεισερχόμενης κρατούμενης στην φυλακή, έως τις προϋποθέσεις για την χορήγηση άδειας (που συνήθως έχουν να κάνουν με τις διαθέσεις του εκάστοτε εισαγγελέα!).
Ο νέος σωφρονιστικός κώδικας συνοδεύεται από μια σειρά φασιστικών διατάξεων που κάνουν ακόμα πιο σκοτεινό μέρος την φυλακή. Διατάξεις που μας μετατρέπουν σε πειραματόζωα, επιβάλλοντάς μας να φοράμε ηλεκτρονικό σύστημα γεωεντοπισμού (ηλεκτρονικό βραχιολάκι), που επαναφέρουν τις φυλακές τύπου Γ’ και τις ειδικές συνθήκες κράτησης, που ταπεινώνουν τους κρατούμενους μέσω του εξευτελιστικού σωματικού ελέγχου (γύμνωση), που νομιμοποιούν τη βία των σωφρονιστικών υπαλλήλων ακόμα και σε περιπτώσεις παθητικής αντίστασης των κρατουμένων, που διατηρούν στο ακέραιο την υπερεξουσία του εισαγγελέα να αποφασίζει για τα πάντα στις φυλακές, ως η απόλυτη αρχή πάνω στις ζωές μας.
Παράλληλα, υπάρχουν διατάξεις που στοχοποιούν συγκεκριμένα τις γυναίκες κρατούμενες, όπως τις μωρομάνες, αφού δίνουν την εξουσία στα δικαστήρια ανηλίκων, σε κάποιες περιπτώσεις, να αποφασίζουν για την τύχη των ανήλικων παιδιών, ανοίγοντας το δρόμο για την βίαιη απόσπαση των παιδιών από τις μητέρες τους και την φυλάκισή τους σε ιδρύματα ανηλίκων.
Για αυτούς τους λόγους και για όλους τους λόγους του κόσμου, αποφασίσαμε στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού, σε συντονισμό με τις ανδρικές, να οργανώσουμε την κινητοποίηση ενάντια σε αυτές τις φασιστικές διατάξεις του σωφρονιστικού κώδικα και να διεκδικήσουμε το αυτονόητο, την αξιοπρέπειά μας και τον τερματισμό της εκδικητικής τιμωρίας της δικαιοσύνης πάνω μας. Τα αιτήματά μας έχουν πλαισιωθεί με κινήσεις – βραχυκυκλώματα λειτουργίας της φυλακής, παρατείνοντας τα ωράρια ανοιχτών προαυλίων αλλά και κελιών καθημερινά. Με αυτό τον τρόπο καταφέραμε να κερδίσουμε και μια μικρή απελευθέρωση του κλειδωμένου χρόνου και χώρου που μας επιβάλλει το σωφρονιστικό σύστημα.
Παράλληλα, η κινητοποίηση στόχευσε, και κατάφερε, να μην κλειστεί μέσα στους τοίχους της φυλακής, αλλά να δημοσιοποιήσει την ύπαρξή της, μέσω συνελεύσεων, ανακοινώσεων, συνεντεύξεων και παρεμβάσεων, ώστε να δημιουργηθεί μια σύνδεση μεταξύ της ορατής φυλακής των κρατούμενων και της αόρατης φυλακής της κοινωνίας. Σε αυτό τον αγώνα, ως γυναίκες κρατούμενες, συμβάλλουμε από την αρχή με τη δική μας δυναμική και αποφασιστικότητα, με αποτέλεσμα να έχουμε αναδείξει και κάποια πιο ιδιαίτερα αιτήματα που μας αφορούν. Συχνά οι γυναίκες κρατούμενες βρίσκονται φυλακισμένες και στον υποτακτικό ρόλο της γυναίκας στα πρότυπα του πατριαρχικού πολιτισμού. Σε ένα μεγάλο ποσοστό βρίσκονται και οι άνδρες τους φυλακή και η νοοτροπία τους είναι αυτή, του να ακολουθούν τον άνδρα. Έτσι, η συμμετοχή των γυναικών στην κινητοποίηση, τις απελευθερώνει διπλά. Μια φορά από την κανονικότητα της φυλακής και μια φορά από την υποτακτικότητα του ρόλου που επιβάλλουν τα πατριαρχικά πρότυπα που θέλουν τις γυναίκες σε θέση παθητικού θεατή. Μέσω της κινητοποίησης η γυναίκα κρατούμενη γίνεται πρωταγωνίστρια της ζωής της, καθώς μπαίνει στην πρώτη γραμμή της διεκδίκησης των δικαιωμάτων που της έχουν κλέψει.
Από το 2011, που μπήκα στην φυλακή, πολλά είναι αυτά που έχουν αλλάξει στις γυναικείες φυλακές. Κατακτήθηκε η εμπιστοσύνη μεταξύ ποινικών και πολιτικών γυναικών κρατουμένων, ξεπεράστηκαν οι ταμπέλες μέσω των κοινών βιωμάτων και, το σημαντικότερο, οι γυναίκες κρατούμενες κέρδισαν αυτοπεποίθηση μέσα από μια σειρά αγώνων που κερδήθηκαν αυτά τα 7 χρόνια. Έτσι αποδυναμώθηκε το μοντέλο του παρτακισμού, όπου κάθε γυναίκα κρατούμενη κοιτάει μόνο την πάρτη της και την υπόθεσή της και δημιουργήθηκε μια γυναικεία κοινότητα που θέτει τα ζητήματα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, αναζητώντας λύσεις μέσα από τον αγώνα. Αυτή η σχέση και η εμπιστοσύνη χρόνων δημιούργησε και τώρα την Επιτροπή Αγώνα, μέσα από την αμοιβαιότητα και την αμεσότητα διαδικασιών, καθώς οι κρατούμενες αξιοποίησαν τις προηγούμενες εμπειρίες τους και δυναμικά πλέον ξέρουν να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Η Επιτροπή Αγώνα Γυναικείων φυλακών λειτουργεί με την αρχή της ισότητας, δεν υπάρχουν κλίκες και αρχηγικές τάσεις λόγω παλαιότητας ή δύναμης και είναι ανοιχτή σε όλες που θέλουν να συνεισφέρουν στον συλλογικό αγώνα. Η ενημέρωση είναι άμεση με συχνές συζητήσεις από κελί σε κελί, υπάρχει περαιτέρω εξήγηση σε όσες είναι αναλφάβητες και γίνονται πάντα οι απαραίτητες μεταφράσεις σε γυναίκες που δεν ξέρουν ελληνικά. Το κοινό βίωμα στη συνθήκη του εγκλεισμού είναι αυτό που μας ενώνει, που ξεπερνάει τις διαφορετικές προσωπικότητες, εθνικότητες, νοοτροπίες, αντιλήψεις και ο κοινός μας στόχος μας απεγκλωβίζει από τον ρόλο του θύματος, ξεπερνώντας τον φόβο της καταστολής.
Η κινητοποίηση αυτή είναι ένας αγώνας για την αξιοπρέπεια μας, τον οποίο δεν θα εγκαταλείψουμε. Ο αγώνας μας συνεχίζεται…..
Όλγα Οικονομίδου
Μέλος Συνομωσίας Πυρήνων της Φωτιάς
Γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού