Συνέντευξη με τον Σκούρα Γιάννη μέλος της επιτροπής αγώνα Μ. Παναγίας
1) Σε ποιά φάση βρίσκεται σήμερα ο αγώνας των κατοίκων της Χαλκιδικής ενάντια στην εξόρυξη του χρυσού;
Όσον αφορά την κινηματική κατάσταση στη ΒΑ Χαλκιδική, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ακολουθεί την κινηματική κατάσταση ανά την επικράτεια. Βρισκόμαστε, δηλαδή, σε μια φάση ύφεσης των κινηματικών διεργασιών και διεκδικήσεων. Αυτό έχει να κάνει, από τη μια, με το μακροχρόνιο του αγώνα, καθώς εκ των πραγμάτων τα δώδεκα χρόνια αγώνα (από το 2006) σίγουρα βαραίνουν στις διαθέσεις των ανθρώπων, ενώ, από την άλλη, τόσο η μέχρι τώρα αμφίσημη στάση της “πρώτης φοράς αριστεράς” αναφορικά με το ζήτημα, που κατάφερε να πείσει σχεδόν όλο τον ελληνικό λαό ότι η υπόθεση Eldorado έχει παγώσει, όσο και η προπαγανδισμένη και διανθισμένη με υπονοούμενα υπέρ του αγώνα, κυρίως από τοπικά κυβερνητικά στελέχη, προσφυγή στη Διαιτησία, αποτέλεσε και θα συνεχίσει να αποτελεί μέχρι την τελική απόφαση του παραπάνω οργάνου, παράγοντα αναστολής των κινηματικών δράσεων, όπως και πρόφαση για μια διάθεση αναμονής λύσεων άνωθεν και έξωθεν του κινήματος.
Η Διαιτησία είναι ένα είδος διοικητικού δικαστηρίου, στο οποίο συμμετέχουν τα δύο αντιβαλλόμενα μέρη, κυβέρνηση και εταιρεία, των οποίων τη διένεξη θα διευθετήσει ένας τρίτος δικαστής, ο επιδιαιτητής, ο οποίος και θα αποφανθεί τελεσίδικα για το μέλλον της ΒΑ Χαλκιδικής αλλά και των εξορύξεων γενικότερα στην Ελλάδα. Αντί της μονομερούς καταγγελίας από μέρους του ελληνικού Δημοσίου της σύμβασης μεταβίβασης των μεταλλείων Κασσάνδρας, λόγω των πασιφανέστατων και καταγεγραμμένων περιβαλλοντικών, εργασιακών, οικονομικών και πάει λέγοντας παραβάσεων από την Eldorado, η ελληνική κυβέρνηση προτίμησε την υποκρισία της πολιτικά πιο ανώδυνης προσφυγής στη Διαιτησία. Δεν αποφασίζει δηλαδή η κυβέρνηση αλλά μια δήθεν ανεξάρτητη δικαστική αρχή, που το πιο πιθανό είναι ότι θα αναζητήσει μια συμβιβαστική και όχι πραγματική λύση του προβλήματος. Το εντυπωσιακό είναι ότι η συγκεκριμένη κυβέρνηση, η -και καλά- φίλα προσκείμενη στο θέμα των Σκουριών, έχει αναγάγει αλλά και καταφέρει να πείσει μεγάλο μέρος συναγωνιστών/τριών ότι το ζήτημα της αλλαγής της γεωμορφολογίας της Χαλκιδικής και προοδευτικά όλης της Β. Ελλάδας είναι θέμα απλά τεχνικής φύσης. Ότι πρόκειται για πρόβλημα μεθοδολογίας και ότι η μέθοδος της ακαριαίας τήξης (το flashsmelting) είναι η “καρδιά” του όλου ζητήματος.
Στην Επιτροπή Αγώνα Μ. Παναγίας είμαστε πεπεισμένοι ότι με την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις διαλόγου μεταξύ κυβέρνησης και εταιρείας που θα οδηγήσουν στην αλλαγή της αρχικής σύμβασης. Δηλαδή, από την υποχρέωση της Ελληνικός Χρυσός σε καθετοποιημένη κατεργασία και παραγωγή καθαρών μετάλλων, σε απλή παραγωγή αφορολόγητων μεταλλευτικών συμπυκνωμάτων, που θα εξάγονται κυρίως στην Κίνα για να παράγονται εκεί τα καθαρά μέταλλα. Καμία, λοιπόν, έστω και καταστροφική υπεραξία για την ελληνική κοινωνία αλλά μόνο κάποια φορολογητέα φτηνομεροκάματα για την τοπική κοινωνία.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το ότι αποκαλέσαμε από την αρχή τη διαδικασία της διαιτησίας ‘παράγκα’. H πρώτη απάντηση γράφτηκε πριν την Τετάρτη 4/4, μέρα που ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα της διαιτησίας. Δε γνωρίζουμε βέβαια ακόμη το 76σέλιδο κείμενο της απόφασης, όμως οι μέχρι τώρα δηλώσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και της Ελληνικός Χρυσός επιβεβαιώνουν το μαγείρεμα όπως και την αναγκαιότητα ανασύνταξης του αγώνα.
2) Πόσο έχει επιδράσει η άνοδος του Σύριζα στην κυβέρνηση; Δημιούργησε αυταπάτες μέσα στις γραμμές των αγωνιζόμενων κατοίκων της Χαλκιδικής;
Αν το δούμε ποσοτικά το θέμα, θα πούμε ότι η επίδραση ήταν μεγάλη και αρνητική. Αν το δούμε ποιοτικά, θα πούμε ότι ήταν μέγιστη και σχεδόν καταστροφική.
Ήδη, η δήθεν “κινηματική” παρουσία ενός αντιπολιτευόμενου αριστερού κομματιδίου, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ της περιόδου 2006-2012, που αγωνιζότανε για να μπει ή να μην μπει στο κοινοβούλιο, ήταν προβληματική από την πρώτη στιγμή εμπλοκής του στον αναδυόμενο-επανεμφανιζόμενο αγώνα κατά των εξορύξεων στη ΒΑ Χαλκιδική.
Παρεμπιπτόντως, κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αγώνα, αυτού της Ολυμπιάδας 1996-2001 ενάντια στην TVX, το εν λόγω κόμμα, όπως και όλη η επίσημη αριστερά, τοποθετούνταν υπέρ των εξορύξεων και του “δίκαιου αγώνα των μεταλλωρύχων”.
Ο κύριος λόγος προβληματισμών και προβλημάτων ήταν οι φιλοθεσμικές και νομικίστικες εμμονές τους, που υπονομεύανε τις αυθόρμητες φαντασιακές ρήξεις και υπερβάσεις που επιχειρούσε η λαϊκή βάση της περιοχής με αφορμή την απομυθοποίηση του ρόλου των εταιρειών “κολοσσών”, από τον Μποδοσάκη μέχρι την TVX, αλλά και με αφορμή τη χρεοκοπία του ελληνικού κράτους και των όποιων προηγούμενων επιλογών του περί ανάπτυξης, ευημερίας και ηθικής ή οικονομικής ανωτερότητας. Δηλαδή, εξαρχής και παρά τις όποιες “συμπορεύσεις”, υπήρχε πάντα πρόβλημα εσωτερικής κινηματικής έντασης μεταξύ των τάσεων αυτοδιαχείρισης, αυτοπροσδιορισμού και κοινωνικο-οικονομικής ανασύνταξης από τα κάτω και της νομικίστικης, συνδικαλιστικής και μικροπολιτικής μικρόνοιας των υποσχέσεων/διεκδικήσεων από και προς τα πάνω. Αυτό βέβαια από μόνο του δεν ήταν ικανό να αναστείλει την ορμή και τη διάθεση των αγωνιζόμενων, δεδομένης και της συγκυρίας της εποχής και της παρουσίας αρκετών δυναμικών κινημάτων τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Η αυταπάτη άρχισε πραγματικά να δημιουργείται από το καλοκαίρι του ’12, με την εντελώς απρόσμενη, για εμάς τουλάχιστον, εκλογική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ και την εκλογή, για πρώτη φορά από το 1958, βουλευτή της αριστεράς, έστω και ΣΥΡΙΖΑ, στη Χαλκιδική. Η προοπτική εκλογικής και όχι κινηματικής νίκης αποτέλεσε την καλύτερη ενασχόληση των “φιλοθεσμικών” και κομματικών καταφερτζήδων. Αυτό, σε συνδυασμό με το κατασταλτικό κρεσέντο του δόγματος “καμία ανοχή” των Σαμαρά-Δένδια, οδήγησαν μεγάλο μέρος των συναγωνιστών ακριβώς στην εκλογική αυταπάτη της διαφαινόμενης τότε νίκης της “νέας” Ελπίδας. Δυστυχώς, οι συνέπειες τέτοιων συγχρωτισμών δε συμμαζεύονται εύκολα. Σήμερα βρισκόμαστε σε πολύ πιο δύσκολη κατάσταση, περιβαλλοντικά και κινηματικά μιλώντας, από το Γενάρη του ’15 και την προβληματική λαϊκίστικη αλλά και λαϊκή αυταπάτη ότι αν εκλεγόταν μια νέα, πολλά υποσχόμενη, κυβέρνηση στις 25/1, θα λυνόταν το πρόβλημά τους στις 26/1.
3) Μετά την επίθεση στο εργοτάξιο της Eldorado ακολούθησαν τηλεφωνικές υποκλοπές, λήψη dna, παρακολουθήσεις, εισβολές σε σπίτια κλπ, ασκήθηκαν διώξεις μέχρι και για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης αρχικά με το νόμο 187. Θα μπορούσε αυτός ο αγώνας να συνδεθεί με τον αγώνα ενάντια στον τρομονόμο 187Α και, αν ναι, πώς κατά την γνώμη σου;
Αρχικά θα πρέπει να πούμε ότι η κατηγορία για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης παραμένει στην υπόθεση του εμπρησμού του εργοταξίου των Σκουριών όπου εμπλέκονται 21 άτομα (εκδικάζεται στο τριμελές εφετείο κακουργημάτων την 1/10/18 στη Θεσσαλονίκη), ενώ έχει μετατραπεί σε σύσταση συμμορίας στην υπόθεση του Λάκκου Καρατζά όπου εμπλέκονται άλλα 29 άτομα και δικάζονται στις 10/5 στο ίδιο δικαστήριο.
Τώρα, όσον αφορά τα παραλειπόμενα του εμπρησμού του εργοσταξίου, προσωπικά νομίζω ότι ιδιαίτερα κατά το εξάμηνο μετά από το συμβάν, η ΒΑ Χαλκιδική βίωσε μια κατάσταση εξαίρεσης, με την εφαρμογή ενός νέου πειραματικού κατασταλτικού μοντέλου που κάποιοι νομικοί κατέδειξαν ως αντιτρομοκρατία αλά Χαλκιδική. Μια ολόκληρη περιοχή, τουλάχιστον 5.000 άνθρωποι, μπήκε σε κατασταλτική καραντίνα. Οι νυχτερινές εισβολές σε σπίτια, οι συνεχείς τηλεφωνικές παρακολουθήσεις (400 “επίσημες” άρσεις τηλεφωνικού απορρήτου), οι μαζικές λήψεις DNA και το μυστήριο που μπορεί να περιβάλλει στη λαϊκή φαντασία το υποτιθέμενο “απόλυτο” ανακριτικό πειστήριο, σε συνδυασμό με την καθαρή ποινικοποίηση ενός κοινωνικού κινήματος μέσω της ταύτισής του με μια φανταστική εγκληματική οργάνωση, έγιναν καθημερινή πραγματικότητα. Αυτά μαζί με την εμπλοκή/παρέμβαση εκκλησιαστικών, κομματικών και μιντιακών παραγόντων για την πάντα απαραίτητη “επαναδιάρθρωση των σκέψεων”, δημιούργησαν μια κατάσταση, ένα κλίμα φόβου, καχυποψίας και έντονων τάσεων αυτοσυντήρησης, με συνέπεια την ένταση των δυναμικών εσωτερικής απομόνωσης που δημιουργούνται στα κοινωνικά αλλά και στα πολιτικά κινήματα σε ιδιαίτερες και κρίσιμες στιγμές. Δημιουργήθηκε, δηλαδή, ένας πρώτος διαχωρισμός μεταξύ των άμεσα εμπλεκόμενων και όλων των υπολοίπων. Κατά τη γνώμη μου, η συγκεκριμένη συγκυρία, και δεν εννοώ το συμβάν του εμπρησμού, αλλά αυτού που επέβαλε η καταστολή σε βάθος μηνών με αφορμή το παραπάνω, ήταν η στιγμή που θα μπορούσε πραγματικά το διευρυμένο πια κίνημα κατά των μέγα εξορύξεων να συνδεθεί άμεσα με τον αγώνα ενάντια στον τρομονόμο, να γίνει δηλαδή η κοινωνική αντανάκλαση του αγώνα ενάντια στον 187Α. Από τον αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική παράνοια των ισοπεδωτικών εξορύξεων και της καταστροφής της φύσης, ως τον αγώνα ενάντια στην παράνοια/ αυθαιρεσία του εγκλεισμού και της φυσικής και ψυχικής εκμηδένισης των πολιτικών αντιπάλων, ο δρόμος είναι ή θα έπρεπε να είναι αυτονόητα δυνατός και ανοιχτός. Δείγμα κατασταλτική γραφής Χαλκιδικιώτες και αλληλέγγυοι/αλληλέγγυες είχαν λάβει ήδη στις 21/10/2012. Εκείνο το απόγευμα στις Σκουριές-Χοντρό Δέντρο κατά τη διενέργεια του πρώτου οργίου καταστολής, αυτό που κατεστάλη ήταν πρώτιστα οι εγκληματικές αφέλειες και οι ανυπόστατες αισιοδοξίες των “φιλονομιμοφρόνων” και, κυρίως, των απανταχού φιλοαναθετικών. Στους δήθεν αυτονόητους κομπασμούς ότι η αστυνομία δεν μπορεί και δεν θα χτυπήσει γερόντια και γυναικόπαιδα έλαβαν ως απάντηση ευθείες βολές πλαστικών σφαιρών και δακρυγόνων διασποράς και ένα ανηλεές, συνεχές κυνηγητό 8 χλμ μέσα σε διακεκομμένα χημικά τούνελ που προοδευτικά δημιουργούσαν “τα παιδιά του λαού”, τα “δικά μας παιδιά”, οι μπάτσοι δηλαδή. Δυστυχώς, το μήνυμα από πολλούς δεν έγινε αντιληπτό στο βάθος του, το θέαμα είναι πιο εύληπτο από την ουσία των πραγμάτων, οπότε και οι πιθανότητες φαντασιακής ρήξης ενός “παραδοσιακά” συντηρητικού λαού καθίστανται σχεδόν αδύνατες. Έτσι, όταν χρειάστηκε να αντιμετωπιστεί η ad hoc “βιομηχανία διώξεων”, οι περισσότεροι διωκόμενοι βρέθηκαν μπροστά της ως ατομικές και όχι ως κινηματικές υποστάσεις. Οπότε και η δικαστική αίθουσα δεν έγινε σαφώς για όλους και άμεσα ένα ακόμη σημαντικό πεδίο του αγώνα.
4) Ένα πραγματικό πογκρόμ έχει συντελεστεί από το κράτος ενάντια στους αγωνιζόμενους κατοίκους της Χαλκιδικής. Πόσοι συνολικά διώκονται ή έχουν διωχθεί και σε ποιά φάση βρίσκονται αυτές οι δίκες σήμερα; Σε νομικό επίπεδο τι μεθοδεύσεις και καινοτομίες έχουν εφαρμοστεί ως προς αυτές τις διώξεις;
Η αλήθεια είναι ότι από αυτή την άποψη είχαμε την τιμητική μας. Από την έναρξη των εντάσεων, με αφορμή την εισβολή της Eldorado στο βουνό, και μέχρι τις κινητοποιήσεις με το Beyond Europe, τον Αύγουστο του ’15, οι εμπλεκόμενοι σε δικογραφίες διαφοροποιημένης σοβαρότητας ήταν περίπου 450 άνθρωποι. Εξ αυτών, περίπου 70 αλληλέγγυοι/ες από το εξωτερικό. Συνολικά μέχρι στιγμής έχουν σχηματιστεί περισσότερες από 40 δικογραφίες, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος έχει ολοκληρωθεί και αφορά σε αθωώσεις και παραγραφές με το νόμο 4411/16 του Παρασκευόπουλου. Αυτή την στιγμή εκκρεμούν οι τρεις πιο δύσκολες δίκες, του εμπρησμού του εργοταξίου των Σκουριών, του Λάκκου Καρατζά και των γεγονότων στις 9/9/12 στις Σκουριές, που εκδικάζεται στις 6/6/18 στο μεικτό Ορκωτό Θεσ/νίκης, και αφορά άλλους πέντε συναγωνιστές. Οι παραπάνω συνοδεύονται από τέσσερα εφετεία για αντίσταση κατά της αρχής και διατάραξη κοινής ειρήνης, συν καμιά δεκαριά ακόμη προσδιορισμένες ή προς προσδιορισμό δικογραφίες επίσης πλημμεληματικού χαρακτήρα. Πρέπει να σημειωθεί ότι αρκετοί από εμάς εμπλέκονται ακόμη και σε 15 δικογραφίες. Σε νομικό επίπεδο καινοτομία και μεθόδευση αποτέλεσε το εύρος και το καταφανές της ποινικοποίησης της ίδιας της κοινωνικής διαμαρτυρίας αλλά και των απλών καθημερινών ανθρώπινων σχέσεων, πόσω μάλλον της αντίστασης. Μια αυτόβουλη καλησπέρα ή μια μικρή στάση στο σημείο της διαμαρτυρίας ενός περαστικού ήταν αρκετή για να τον εμπλέξει σε ένα δικαστικό πήγαινε-έλα. Οι σαράντα τόσες δικογραφίες στήθηκαν αφού πρώτα μελετήθηκαν επί χρόνια, σε υψηλά εταιρικά και κρατικά κλιμάκια, τα πρωτόγνωρα κοινωνικά δεδομένα που αναδύονταν στην περιοχή. Δεν ήταν καθόλου τυχαία -και ήταν σίγουρα καινοτομία- η επιλογή εισβολής για την καταστροφή του φυλακίου αγώνα και την κατάληψη του βουνού το Μάρτη του 2012 των μισθοφόρων-εργαζομένων και όχι των αστυνομικών δυνάμεων καταστολής. Όπως και δεν ήταν απλή τηλεοπτική ατάκα, αμέσως μετά τα “μεγάλα” γεγονότα των Σκουριών, η παραδοχή-προτροπή του αστυνομικού διευθυντή Χαλκιδικής ότι το ζήτημα στη ΒΑ Χαλκιδική δεν γίνεται να αντιμετωπιστεί μόνο με τη χυδαία αστυνομική βία. Πως θα έπρεπε να προσβληθούν οι νέες κοινωνικές, όπως και πολιτικές σχέσεις, που διαμορφώνονταν μέσα από τον καθημερινό αγώνα ενάντια στην εταιρεία, με τις χωριάτικες πλατείες μας και τις συζητήσεις μας περί αυτοδιαχείρισης και άμεσης δημοκρατίας, μέσα από την υπέρβαση του τοπικού και τη συμμετοχή σε κάτι που έγινε πανελλήνιο και παγκόσμιο. Αυτό επιτυγχάνεται πολύ καλύτερα με τη μακροχρόνια φθορά της “κόλλας χαρτιού” των δικαστηρίων και της μεθοδευμένης υπονόμευσης μέσω του εκφοβισμού και της καχυποψίας. Άξιο, επίσης, λόγου και προσοχής είναι το γεγονός ότι οι δυο τελευταίες κλήσεις σε προανάκριση, που επιδόθηκαν τον περασμένο Φλεβάρη στη Μ. Παναγία, αφορούν σε διαμαρτυρίες στη δασική περιοχή Τσικάρας-Μεγάλης Παναγίας το Μάρτη και Απρίλη του ’17 κατά τη διενέργεια γεωερευνητικών γεωτρήσεων εκτός των “αδειοδοτημένων” Σκουριών, είναι μηνύσεις από την Eldorado και όχι από την Εισαγγελία Πολυγύρου. Στις δυο αυτές μηνύσεις, που εμπλέκουν 23 ανθρώπους συνολικά, η εταιρεία υπονοεί σαφώς διαφυγόντα κέρδη όποτε έχει καταθέσει και πολιτική αγωγή. Μάλλον θα πρωτοτυπήσει και πάλι η Χαλκιδική με την πρώτη φαινομενικά “δειλή” (λόγω διατύπωσης) εφαρμογή διατάξεων που προβλέπονται στη CETA, τη διατλαντική συμφωνία Ευρώπης – Καναδά.
5) Αυτές οι διώξεις κατά πόσο έχουν επηρεάσει την αγωνιστική διάθεση των κατοίκων; Έχουν λειτουργήσει ανασταλτικά;
Η κατασταλτική δυναμική που αναπτύχθηκε και οι εσωτερικοί διαχωρισμοί που εμφανίστηκαν αναφορικά με τη διαχείριση των επικείμενων δικών, επέτρεψαν την επανεμφάνιση στο προσκήνιο διαφόρων επαγγελματιών παρηγορητών. Πολιτικάντιδων, κυβερνητικών, παρακυβερνητικών, αυτοδιοικητικών, παπάδων και δεκάδων δικηγόρων. Η μεθοδική δράση τους όλα αυτά τα χρόνια σίγουρα επηρέασε την αγωνιστική διάθεση των κατοίκων, αλλά δεν την ανέστειλε, αφού οι δυναμικές κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν μέχρι το τέλος του 2015. Το κίνημα, βέβαια, προοδευτικά απομαζικοποιήθηκε, παρά την όποια ζωντάνια. Σ’ αυτό συνέδραμαν σίγουρα α) το επικοινωνιακό παιχνίδι της κυβέρνησης με όρους αριστερής πολιτικής προπαγάνδας, αυτούς των “αυστηρών” εξαγγελιών (οι διοικητικά ανυπόστατες αποφάσεις Λαφαζάνη, τα “τσουχτερά” πρόστιμα, οι αποφάσεις “κόλαφος” Σκουρλέτη και η “ακριβοδικεία” του χρηματιστή Σταθάκη), β) η απειλή απώλειας της “ιερής” εργασιακής εκμετάλλευσης από το “μεγαλύτερο” επενδυτή στην χώρα, ενορχηστρωμένη μέσα στην φούρια του τρίτου μνημονίου από τα “νέο- εργατιστικά” ιδιωτικά κανάλια (Σκάι, Αντένα, Mega κτλ), που καθησύχαζε τους αντιδρώντες ότι κάτι πολύ σοβαρό θα συμβεί και γ) με καταλύτη, βέβαια, την εκ νέου αναθετική διάθεση, όπως αυτή αναδείχθηκε σε όλη την ελληνική επικράτεια, όπως και στην περιοχή, μετά τη συλλογική παραίσθηση υπέρ δημοψηφίσματος το καλοκαίρι του 2015. Παρόλα αυτά, όμως, και ανεξάρτητα από τη μικρή ή μεγάλη μαζικότητα, το κίνημα στη ΒΑ Χαλκιδική παραμένει ζωντανό και ενεργό, συνεχίζοντας να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στις λειτουργίες της εταιρείας. Δεν είναι τυχαία, όπως είπαμε και πριν, η αυτοπρόσωπη πλέον εμπλοκή της εταιρείας στο δικαστικό αγώνα, κάτι που δεν είχε γίνει μέχρι σήμερα. Ας αναλογιστούμε, στην υπόθεση του εμπρησμού του εργοταξίου, ότι η εταιρεία τότε ως “δείγμα καλής διάθεσης” προς την τοπική κοινωνία είχε ανακαλέσει την παράσταση πολιτικής αγωγής.
6) Στην Ήπειρο πολυεθνικές εταιρείες σχεδιάζουν να προχωρήσουν σε χερσαία εξόρυξη πετρελαίου και υπάρχουν αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία, αντίστοιχα και σε άλλες περιοχές για ζητήματα λεηλασίας της φύσης υπάρχουν κινήσεις που αντιστέκονται. Υπάρχει κάποιος συντονισμός ή σκέψη για κάτι τέτοιο;
Με τους Ηπειρώτες, όπως και με άλλες τοπικές ή ευρύτερες αντιστάσεις/ αντιδράσεις, υπάρχουν κυρίως σχέσεις επικοινωνίας και αμοιβαίας υποστήριξης. Η Επιτροπή Αγώνα Μ. Παναγίας συμμετέχει στις προσπάθειες συντονισμού που βρίσκονται σε εξέλιξη μέσω της Πανελλαδικής Συμμαχίας για το Νερό ή της Συνέλευσης για την Αποανάπτυξη και την Άμεση Δημοκρατία, χωρίς όμως να μπορούμε να πούμε ότι έχει επιτευχθεί κάτι καταληκτικό. Τα νερά του Πηλίου, ο Αχελώος, το Ελληνικό, οι ΒΑΠΕ και τα πετρέλαια στην Ήπειρο είναι σίγουρα και δικό μας θέμα. Όμως ο συντονισμός των δράσεων είναι ένα σημαντικό ζητούμενο και νομίζω πως για να επιτευχθεί πραγματικά κάτι τέτοιο πρέπει πρώτα να ξεφύγουμε από τις εξ ανάγκης και εκ των πραγμάτων συμμαχίες (κοινός εχθρός γαρ) και να μπούμε σε μια πιο ειλικρινή και εφ όλης της ύλης προσέγγιση των ζητημάτων καταστροφής και λεηλασίας της φύσης. Πρέπει να γίνει ξεκάθαρα αντιληπτό και συνειδητά αποδεκτό ότι το κοινωνικό είναι βαθύτερα πολιτικό, ότι η ιδιωτικοποίηση του νερού δεν σημαίνει μόνο κέρδη για την όποια εταιρεία, ότι οι εξορύξεις αν δεν γίνουν στην Ευρώπη θα εντατικοποιηθούν στον τρίτο ή αναπτυσσόμενο κόσμο, ότι το τοπικό δεν είναι εγωιστικά τοπικιστικό, αλλά ευρύτερο, και μπορεί και παγκόσμιο, ότι ο καπιταλισμός δεν είναι αναρχοκομμουνιστική αφαίρεση, αλλά αυτό που υφιστάμεθα λόγω της ληστρικής του φύσης καθημερινά. Θέλω να πω ότι, εκτός από τους κοινούς εχθρούς, πρέπει να προσδιορίσουμε και κοινούς στόχους με πειστικές αντιπροτάσεις υπέρβασης των καταναλωτικών παραισθήσεων του καπιταλιστικού κόσμου, για να “τολμήσουμε” έναν πραγματικό και ενδεχόμενα αποτελεσματικό συντονισμό.
7) Η επιτροπή αγώνα Μεγάλης Παναγίας έχει βγάλει ανακοινώσεις εκφράζοντας την αλληλεγγύη της σε πολιτικούς κρατούμενους π.χ. Νίκος Ρωμανός. Πώς αντιλαμβάνεστε τους πολιτικούς κρατούμενους στα πλαίσια του δικού σας αγώνα;
Στη Μ. Παναγία από την αρχή του αγώνα το 2006 είχε γίνει αντιληπτό ότι το πρόβλημα των εξορύξεων είχε έντονα πολιτικές διαστάσεις και δεν ήταν απλά περιβαλλοντικό ζήτημα ή χρηματιστηριακό παιχνίδι. Έτσι, με τη συζητημένη μεταξύ των κατοίκων πολιτική αποχή στις πρώτες Καλλικρατικές εκλογές του 2010, αναδείχθηκε πρώτο κόμμα η κάλπη-χέστρα, με 38%, και δημιουργήθηκε η κοινωνική δυναμική έντονης πολιτικής και ακτιβιστικής αντιπαράθεσης, τόσο με τον συρφετό του τέως υπουργού και τέως Δημάρχου, Πάχτα, όσο και με τους διάφορους κυβερνητικούς και εταιρικούς παρατρεχάμενους. Έτσι, όταν μπήκε στο παιχνίδι η αντιτρομοκρατική, με αφορμή τον εμπρησμό του εργοταξίου τον Φλεβάρη του 2013 και λόγω ακριβώς της παρουσίας της, η Επιτροπή Αγώνα Μ. Παναγίας, συνέχισε να υποστηρίζει ότι οι συγκεκριμένες δίκες έπρεπε να γίνουν άλλο ένα πεδίο αγώνα και να μετατραπούν σε ανοιχτά πολιτικές δίκες, μέσω της καθαρά κινηματικής υπερασπιστικής γραμμής και δεδομένου του πλήθους των εκατοντάδων εμπλεκομένων. Όπως, όμως, το αδιάσπαστο θεωρίας και πράξης παραμένει δύσκολο ζήτημα, ακόμα κι όταν αυτό επιβάλλεται από τις περιστάσεις, έτσι δυστυχώς και ο αγώνας των πολιτικών κρατουμένων δεν γίνεται αντιληπτός (σε όλη του τη διάσταση) εύκολα στην περιφέρεια όπως και στα μαζικότερα κινήματα, παρά τις όποιες εξαιρέσεις ή διαθέσεις πολλών αγωνιζομένων στην περιοχή μας.
8) Η αλληλεγγύη στον αγώνα των κατοίκων της Χαλκιδικής ενάντια στην Eldorado ήταν όντως μεγάλη και πολύμορφη, τόσο από τον αναρχικό και αντιεξουσιαστικό χώρο, όσο και από κομμάτια της αριστεράς. Αυτό στους κατοίκους αυτών των περιοχών τί επίδραση είχε, τόσο σε επίπεδο πολιτικής συνείδησης, όσο και γενικότερα;
Είναι γνωστό ότι η Χαλκιδική, αν και με εξαιρέσεις, είναι ένας πολιτικά και κοινωνικά συντηρητικός τόπος. Από μόνη της η αποδοχή της αμέριστης αλληλεγγύης του α/α χώρου και πολλών αριστερών, όπως και, σε πολλές περιπτώσεις, η επιστροφή προς αυτούς, μπορεί να ειδωθεί ως μια πολύ θετική επίδραση. Συνεχίζει, όμως, να υπάρχει και σ’ αυτό το θέμα ένα ακόμα. Τα περισσότερα κοινωνικά ή περιβαλλοντικά κινήματα, αργά ή γρήγορα, έρχονται αντιμέτωπα με ένα σοβαρό και ανεπίλυτο κοινό πρόβλημα. Σε βάθος χρόνου δεν καταφέρνουν να ακολουθήσουν με συνέπεια ή να έχουν συνέχεια αναφορικά με τις μαγικές και δημιουργικές στιγμές ανόδου και της κορύφωσης που, συνήθως, τα ίδια δημιουργούν. Σπάνια, δηλαδή, καταφέρνουν να διατηρήσουν την αυτοποιητική ορμή τους και τις αυθόρμητες υπερβάσεις τους, γιατί, επί το πλείστον, οι στόχοι και οι προσδοκίες τους εμπεριέχουν στην τελική τη λογική του εξειδικευμένου και κατά συνέπεια του μερικού, του επιμέρους. Το επίσης σοβαρό, όμως, της υπόθεσης είναι ότι και οι αλληλέγγυοι πολιτικοί χώροι συχνά δεν αντιλαμβάνονται το πραγματικό πολιτικό και κοινωνικό διακύβευμα πολλών επιμέρους αγώνων. Πιστεύω ότι ο αγώνας π.χ. ενάντια στις μέγα εξορύξεις και τη διαρκή, ληστρική αναζήτηση νέων ενεργειακών και φυσικών πόρων δεν έγινε αντιληπτός στην πραγματική του διάσταση και στην αυτονόητη βαρύτητά του στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα. Πέρα από τη σημαντικότατη αλληλεγγύη και συμμετοχή στις δυναμικές του αγώνα και την αυτονόητη, θα έλεγα, καταγγελία των διώξεων και της καταστολής, δεν κατάφεραν ακόμη ή δεν θέλησαν να οικειοποιηθούν τις προτροπές και παραινέσεις τόσο, αρχικά, της Πρωτοβουλίας Ενάντια στις Βλαπτικότητες, όσο και στη συνέχεια της Επιτροπής Αγώνα Μ. Παναγίας, ότι η καλύτερη συνδρομή και βοήθεια στον παραπάνω αγώνα θα ήταν η δικιά τους ανεξάρτητη πολιτική ανάλυση για το τι πραγματικά διακυβεύεται σε όλα τα επίπεδα με την εντατικοποίηση και επιβολή των μέγα εξορύξεων και για το πώς θα μπορούσε να ανοίξει ένας σοβαρός δημόσιος διάλογος πάνω στην αναγκαιότητα επαναπροσδιορισμού των βασικών ανθρώπινων αναγκών.
9) Σήμερα θεωρείς ότι θα πρέπει οι όποιες κινήσεις αλληλεγγύης να επικεντρωθούν στο να αναδείξουν τους λόγους αυτής της βιομηχανίας διώξεων; Να αποτελέσουν οι δίκες άλλο ένα πεδίο του αγώνα; Ποιά είναι τα σημερινά πολιτικά επίδικα;
Ναι, θεωρώ ότι η επικέντρωση των κινήσεων αλληλεγγύης στην ανάδειξη των βαθύτερων λόγων της ύπαρξης της βιομηχανίας διώξεων και των πειραματικών κατασταλτικών μοντέλων μπορεί να βοηθήσει και τον ίδιο τον αγώνα ενάντια στις εξορύξεις στη Χαλκιδική και τη λοιπή επικράτεια, αλλά και να συνδράμει τους ντόπιους στην προσπάθεια μετατροπής των δικών σε ακόμη ένα πεδίο αγώνα. Όσο για τα σημερινά πολιτικά επίδικα, θα έλεγα ότι το ένα βρίσκεται στην εκ νέου προσπάθεια υπέρβασης της λογικής της ανάθεσης και της φιλοσοφίας της αναμονής που χαρακτηρίζουν εδώ και τρία χρόνια μεγάλο μέρος συναγωνιστών και συναγωνιστριών, ενώ το άλλο, το μάλλον δυσκολότερο, που αφορά τόσο τους ντόπιους, όσο και τους αλληλέγγυους, είναι, όπως έλεγα και προηγουμένως, η συνειδητή προσπάθεια ανοίγματος ενός πολιτικού δημόσιου διαλόγου πάνω ακριβώς στον επαναπροσδιορισμό των βασικών αναγκών και στη διερεύνηση πειστικών αντιπροτάσεων για έναν κόσμο χωρίς κράτη και αφεντικά, χωρίς εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους.